Ο μπαμπούλας της «καταρρέουσας οικονομίας»

Το 1929 οι ΗΠΑ, ίσως η μόνη καθαρά καπιταλιστική οικονομία του πλανήτη τότε, γνώρισε την πρώτη βαθειά και εκτεταμένη οικονομική κρίση.

Το χρηματιστήριο που όλα τα προηγούμενα χρόνια φούσκωνε με ανύπαρκτη υπεραξία ξεφούσκωσε, οι τράπεζες που δάνειζαν ανύπαρκτα χρήματα εξαερώθηκαν λόγω της αδυναμίας των οφειλετών τους να πληρώσουν. Συνακόλουθα, ο παραγωγικός τομέας συρρικνώθηκε, καθώς εξαφανίστηκε η κατανάλωση αλλά και τα κεφάλαια προς επένδυση. Το σύστημα των δυτικών οικονομιών, που ήταν συνδεδεμένες με την αμερικανική, δεν ανέκαμψε παρά μόνο μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Σήμερα ζούμε άλλη μια οικονομική κρίση από αυτές που κατά καιρούς ανακύπτουν στο δυτικό οικονομικό σύστημα. Το ντόμινο ξεκίνησε με τα στεγαστικά στην Αμερική, εξαπλώθηκε με τα «τοξικά» χρηματοπιστωτικά προϊόντα, κορυφώθηκε με μαζικές απολύσεις εργαζομένων από πολυεθνικές και τοπικά εργοστάσια και ολοκληρώνεται με τα ταμεία των κρατών σε κατάσταση «εκτάκτου ανάγκης».

Ενδεικτικά στοιχεία είναι ότι στην ελληνική οικονομική επικαιρότητα ακούμε για ένα απροσδιόριστο κρατικό έλλειμμα που πιθανόν να φτάνει και τα 12 δις € και για ανέργους που προσεγγίζουν το ένα εκατομμύριο.

Η «κατάρρευση» αυτή επισείεται ως μπαμπούλας. Κανείς δεν πρέπει να διαμαρτύρεται και να διεκδικεί, γιατί «η οικονομία είναι υπό κατάρρευση». Πρέπει όλοι να υποταχθούμε σε μια πανεθνική συστράτευση, γιατί η οικονομία είναι υπό κατάρρευση. Οι αγρότες, οι λιμενεργάτες, οι εργαζόμενοι στην Elite πρέπει να μη φέρνουν αντιρρήσεις, γιατί «η οικονομία είναι υπό κατάρρευση».

Η αλήθεια είναι ότι κανένας εργαζόμενος δεν φταίει για τα οικονομικά της επιχείρησης στην οποία δουλεύει, ούτε οι πολίτες συνολικά για το φαλήρισμα των κρατικών ταμείων. Οι κρίσεις δημιουργούνται από το φούσκωμα και το ξεφούσκωμα των χρηματαγορών, από την άπληστη «ανάπτυξη» που νοείται ως αλόγιστη εμπορία... αέρα και από την προθυμία του κράτους να στηρίξει τους μεγαλοεπιχειρηματίες ως δήθεν φορείς επενδύσεων.

Για την θεραπεία της κρίσης θα μπορούσαν να ληφθούν μια σειρά από πραγματικά ουσιώδη μέτρα: απόσπαση των συσσωρευμένων κεφαλαίων από τις τράπεζες και διοχέτευσή τους στην ενίσχυση των χαμηλών εισοδημάτων, διαγραφή των χρεών των καταναλωτών δανειοληπτών και πάγωμα διά νόμου των απολύσεων. Αυτό θα ήταν το λογικό, αν το κράτος υπηρετούσε εμάς.

Όμως το κράτος δεν υπηρετεί εμάς. Δεν φτιάχτηκε για να υπηρετεί εμάς. Κανένα κράτος δεν φτιάχτηκε ποτέ από τον «λαό» και κανένα δεν υπηρετεί τον «λαό». Το μαχαίρι και το πεπόνι είναι στα χέρια νομοθετών που διαπλέκονται άμεσα με τραπεζίτες, καναλάρχες, εργοστασιάρχες και επιχειρηματικούς ομίλους. Οι δήθεν εκλεγόμενοι πολιτικοί δεν προέρχονται παρά από μια δεξαμενή υπαλλήλων των εχόντων και κατεχόντων. Η εκλογή τους είναι μια ψευδαίσθηση εναλλαγής· κανείς δεν ψηφίζει - ούτε βέβαια μπορεί - κάποιον άλλον από τους προτεινόμενους δυο πόλους. Και όσο και να ανανεωθούν τα πρόσωπα, οι μηχανισμοί που τα αναδεικνύουν παραμένουν αμετάβλητοι, ώστε όποια πρόσωπα και να αναδειχθούν να έχουν τις κατάλληλες ποιότητες που τους καθιστούν χρήσιμους πολιτικούς διαμεσολαβητές του υπάρχοντος συστήματος.

Η πραγματικότητα αυτή δεν αναιρείται ούτε με «διαβουλεύσεις», ούτε με οποιαδήποτε άλλα «συμμετοχικά» δρώμενα. Εξάλλου το ζητούμενο δεν μπορεί να είναι η συμμετοχή σε ένα τέτοιο σύστημα, αλλά η κατεδάφισή του.